Ratusz – waga miejska – giełda pańska w Kórniku

Abstrakt

W artykule przedstawiono historię i dawną funkcję domu stojącego przy narożu ul. Zamkowej i
południowej pierzei rynku (ob. pl. Wolności 50). Przypuszczenia, że w obiekcie tym znajdowała się
miejska waga, nie potwierdziły badania archiwalne.
Zbudowany przed 1773 rokiem przez ówczesną właścicielkę Kórnika Teofilę z Działyńskich
Potulicką budynek, zwany w źródłach giełdą pańską, był jednym z miejskich szynków, w którym
serwowano produkowane w browarze i gorzelni właścicielki alkohole. Po wybudowaniu w 1775
roku nowego ratusza, którego środkowa część przeznaczona została na karczmę, dawna, oddalona
od miejsca targów giełda pańska ustąpiła miejsca obszerniejszej karczmie ratuszowej. W ratuszu
bowiem koncentrowało się towarzyskie i handlowe życie miasteczka, w jej lewym skrzydle
znajdowała się miejska waga, a w pobliżu stały kramy kupców. Pańskie alkohole serwowano także
w zbudowanym przez właścicielkę w latach 70. XVIII wieku gościńcu Na Piaskach oraz w
gościńcu wzniesionym na przełomie XVIII i XIX wieku zwanym Tumidaj. W tym czasie w giełdzie
pańskiej utworzono dwa mieszkania i w takim stanie budynek przetrwał do dnia dzisiejszego. Mimo
wielokrotnych remontów w jego wnętrzu zachował się XVIII-wieczny drewniany strop, kominki i
trzon kominowy dawnej kuchni.