Księgozbiór Ksawerego Działyńskiego.
Charakterystyka inwentarza
Abstrakt
Artykuł stanowi edycję inwentarza, a zarazem próbę charakterystyki księgozbioru Ksawerego Działyńskiego (1756–1819). Swoją bibliotekę tworzył Ksawery na
odziedziczonym po przodkach zbiorze, jednocześnie dokupując kolejne pozycje. Łącznie liczyła ona ok. 650 dzieł. Nie miała ona jednak charakteru „biblioteki narodowej”, jakie z
myślą o ratowaniu ojczystych zbiorów powstawały na po upadku Polski. Przeciwnie, analiza inwentarza dowodzi, że Ksawery, choć sam był zaangażowanym politycznie patriotą,
gromadził swój księgozbiór w duchu oświeceniowym. W zbiorze zdecydowanie dominują książki francuskie, głównie z zakresu literatury pięknej, historii i historii sztuki, w mniejszym
stopniu książki z zakresu nauk ścisłych, medycyny czy rolnictwa. Książki miały mu pomóc w działalności politycznej, w prowadzeniu majątku oraz dostarczać rozrywki. Księgozbiór
Ksawerego gromadzony był przede wszystkim, by służyć swojemu właścicielowi.